Mahkemelerin literatürde iki ayrı sınıf...

 Mahkemelerin literatürde iki ayrı sınıflandırması yapılmaktadır. Bunlardan birincisi kuruluş ve çalışma biçimlerine göredir. Diğeri ise mahkemelerin yargı sistemi içerisindeki yerine göredir. Mahkemeler tek hakimli ve çok hakimli mahkemeler olarak iki ayrı kısımda incelenir.
 Çok hakimli mahkemeler, birden çok hakimin görev yaptığı mahkemelerdir. Tek sayı olacak şekilde yapılanma olur. Yargılamayı sevk ve idareyle görevli olan kişi başkandır. Genelde bir başkan ve iki üyeden oluşur. Tahkikat ve yargılama işlemleri kural olarak kurul tarafından yapılır. Kararlar kurul halinde verilir. Hakimlerden birisi bunlara katılmamışsa hüküm yok hükmündedir. En kıdemsizinden kıdemlisine doğru görüş bildirilir. Bazen hakimlerden birisi kurul adına mahkeme dışında yapılması gereken işlemlerden birisini yapabilir. Bu şekilde görevlendirilen hakime Naip Hakim, bu görevlendirmeye ise inabe denilir. İnabe, istisnai bir durumdur.
 Tek hakimli mahkemeler ise yalnızca bir hakimin görev yaptığı mahkemelerdir. Tahkikat ve yargılama işlemleri bizzat hakim tarafından yapılır ve hüküm onun tarafından verilir. İlk derece mahkemelerinin çoğu tek hakimlidir.
 Yargı teşkilatı, ilk derece mahkemeleri, istinaf bölge idare mahkemeleri ve temyiz mahkemelerinden oluşmaktadır. Mahkemelerde karar verme yetkisi hakimlerindir. İlk derece mahkemeleri adli yargı ve idari yargı mahkemelerinden oluşur.
 Anayasamıza göre hakimler, görevlerinde bağımsızdırlar; Anayasaya, kanuna ve hukuka uygun olarak vicdanı kanaatlerine göre hüküm verirler.
 Hiçbir organ, makam, merci veya kişi, yargı yetkisinin kullanılmasında mahkemelere ve hakimlere emir ve talimat veremez; genelge gönderemez; tavsiye ve telkinde bulunamaz.
 Adli yargı ilk derece mahkemeleri, hukuk ve ceza mahkemeleridir. Hukuk sistemimizdeki yeni yapılanmalara göre mahkemelerin yapısında zaman zaman değişikliklere gidilebilmektedir.
 Hukuk mahkemeleri, sulh hukuk ve asliye hukuk mahkemeleri ile özel kanunlarla kurulan; aile, iş, ticaret, fikri ve sınaî, tüketici, kadastro ve icra mahkemeleridir.
 Sulh hukuk ve asliye hukuk mahkemeleri tek hakimlidir. Asliye ticaret mahkemesi kurulan yerlerde bu mahkemede bir başkan ile yeteri kadar üye bulunur ve mahkeme bir başkan ve iki üye ile toplanır. İş durumunun gerekli kıldığı yerlerde hukuk mahkemelerinin birden fazla dairesi oluşturulabilir. Bu daireler numaralandırılır.