Ceza, ancak kanunla konulabilen, kişiyi ...

 Ceza, ancak kanunla konulabilen, kişiyi birtakım haklardan mahrum eden ve tüm topluma ibret verici olan bir müeyyidedir. Acı veren, korkutucu olan, failin işlemiş olduğu bir suçtan dolayı yargısal bir kararla hükmolunan ceza, failin hatalarından ders alması amacıyla verilir.
 Bir toplumda, toplumun koymuş olduğu kurallara uygun hareket etmeyerek, toplumsal uygulamalara uymayarak, toplumun düzenini bozan kimseler bulunabilir. Fakat bilindiği üzere hukuk kurallarının ayırıcı özelliklerinden birisi, bunların devlet gücüyle desteklenmiş olmasıdır. Hukuk kurallarına aykırı hareket edenlerin eylemleri ile toplum bazen şiddetli bir şekilde bozulur, bu durumda düzen bozucu harekette bulunanların ceza yaptırımına çarptırılması gerekir.
 Suç teşkil eden fiil ile buna uygulanacak yaptırımı belirleyen hukuk kurallarının tamamına Ceza Hukuku denir. Ceza Hukuku dalını diğer hukuk dallarından ayırt etmeye yarayacak en önemli özellik, bu hukuk dalında kurallara aykırılığın yaptırımlarının, hürriyete ve mallara ilişkin mahrumiyetleri gerektiren ve ceza adı verilen yaptırımlardan oluşmasıdır. Ceza Hukuku, Kamu Hukukunun bir dalıdır. Ceza Hukuku birtakım normlar koyar ve bunlara tüm bireylerin uymasını ceza tehdidi altında emreder.
 Genel ve Özel Ceza Hukuku olarak ikiye ayrılır. Genel Ceza Hukukunun konusu suç kavramının maddi ve manevi unsurlarıyla tanımı, ceza hukukuna hakim olan genel ilkeler, ceza kavramının tanımı, suçu ortadan kaldıran nedenler, cezayı azaltan ve ortadan kaldıran nedenler gibi bütün suçlar için geçerli olan ilke ve teorilerdir.
 Özel Ceza Hukukunun konusu ise ülkenin kanunlarına göre suç sayılan eylemlerin neler olduğu, bunların kapsam ve sınırları, birbirlerinden ayrılan yönleri ile bu suçlara öngörülen cezalardır. Ceza Hukuku, geniş anlamda ceza yargılaması usulünü de içerirken dar anlamda ceza yargılaması Ceza Hukukunun dışında kalır.
 Suç ve ceza, bireylerin hak ve hürriyetlerini sınırlayan kavramlar olduğu için Ceza Hukukunun temel ilkeleri Anayasada yer alır. Ceza Hukukunun genel çerçevesini Anayasa çizer. Kanun koyucu, ancak bu çerçeve kapsamında ve Anayasada gösterilen biçimde suç ve ceza koyabilir.
 Ceza Hukukunun başlıca kaynağı, kanundur. Kanunsuz suç ve ceza olmayacağı Anayasada yer alan ilke olduğundan, Ceza Hukukunun kanunlara dayanması gerekir.