Toplumu bilimsel, siyasal, sanatsal, sos...

 Toplumu bilimsel, siyasal, sanatsal, sosyal bir konu üzerinde düşündürmeyi, tartıştırmayı, böylelikle gerçeklere ulaştırmayı, haber vermeyi amaçlayan yazı türlerine fikir yazısı denir.
 Fikir yazılarının çoğu duygusal boyutlu olmayıp gözlem veya deneyime dayalı yazılardır. Yazarın sanatlı anlatım kaygısı yoktur. Genellikle gazetelerden tanıdığımız yazı türleridir. Haber, makale, fıkra, eleştiri, deneme, söyleşi, röportaj, gezi, günlük, anı, inceleme, biyografi, otobiyografi, bibliyografi gibi yazılar düşünce yazıları arasında yer alır.
 Bu yazılardan olan makale, gazete ya da dergide yayımlanan bir yazı türüdür. Herhangi bir konuda bilgi vermek bir düşünceyi savunmak ya da eleştirmek amacıyla yazılır. Araştırma ve incelemeye dayanır. Sanat, bilim, politika, ekonomi ve kültürel konularda yazılabilir. Düşünceyi kanıtlama amacı taşır. Edebiyatımıza gazete ile birlikte girmiştir.
 Köşe yazısı şeklinde olan fıkralar gazete ve dergilerde yayımlanır. Güncel konuların işlendiği bu yazı türünde yazarın bakış açısına yer verilir. Düşünceyi ispatlama amacı yoktur. Konu, derinlemesine ele alınmaz. Günlük konuşma dili kullanılır.
 Deneme türünde amaç, okura yeni bir bakış açısı kazandırmaktadır. Söylenenleri ispatlama kaygısı söz konusu değildir. Yazar, olayları kendi bakış açısıyla değerlendirir.
 Eleştiri ise bir eseri, bir kişiyi, bir konuyu olumlu ya da olumsuz yönleriyle ortaya koyma amacı taşır. Eleştiri yazıları bir eserin tanınmasında çok etkilidir. Eleştiri yapan kişiye eleştirmen denir.
 Habercilik, rutin olarak ya da aniden gerçekleşen olayların topluma duyurulmasının yanında, toplumun ihtiyaç duyduğu önemli sorunları ele alan yazılara da yer verir. Belli görüşleri savunarak toplumu bilinçlendirmek haberciliğin gereklerinden birisidir. Yayın organları çeşitli toplumsal konuları köşe yazıları şeklinde içeriklerine taşır. Bu yazılar makale, deneme, fıkra şeklinde olabilir.
 Yapısı gereği eğlenceye dönük haberleri daha çok tercih eden insanoğlunun kendi sorunları üzerine düşünmesini sağlamak, yayın organlarında fikir yazılarına daha fazla yer vermekle mümkün olabilir. Tecrübeli gazeteciler, meydana gelen olaylar üzerine kendi birikimlerini ekleyerek toplumu düşünmesini istediği ayrıntıları, somut gerçekliklere dayandırarak ya da tamamen kendi yorumlarını katarak ele alırlar. Daha çok fikir gazeteciliğinin içeriğini oluşturan bu tür yazılar, anlatım türlerinin toplumsal işlevini yerine getirmiş olur.