Alfabetik dosyalama sistemi, dosya isim...
Alfabetik dosyalama sistemi, dosya isimlerinin esas alınarak dosyaların harf sırasına göre sıralanmasıdır. Bu sistemde, genellikle klasör dosyaları, harflere bölünmüş indekslere göre hazırlanır.
Klasörler, isim veya konulara göre sınıflandırılır. Klasör oluşturmanın nedeni, isimlere ve konulara göre aynı harfle başlayan veya aynı bölgeye ait olan dosyaları, bir arada bulundurarak istenen dosyaya kolay ulaşmayı sağlamaktır.
Alfabetik dosyalamada, aynı harfle başlayan isim veya konular, aynı dosyalar içinde bulunur. Bu sistemde, harflerin arasına rehber konularak, dosyalara ulaşım kolaylaştırılır. Bunlar karton ya da plastikten yapılmış araçlardır.
Dosyalamada kullanılan her sistemin yararlı ve zararlı yanları vardır. Bu dosyalama sistemi basit ve güvenilirdir. Aynı zamanda hata yapma oranı da düşüktür. Ancak kullanım sıklığı dolayısıyla belirli harfler altında fazla yığılma olabilir.
Numaralı dosyalama sisteminde rakam esasına dayalı olarak dosyalama yapılır. Numaraların belli bir sınırı yoktur. Desimal dosyalama sistemi ise genel olarak kütüphanelerde kullanılmaktadır. Yana doğru bölümlenmeye olanak sağlar. Dosya sayısı fazla olan kurumlarda ve bilgisayarla dosyalama yapan kurumlarda rahatlıkla uygulanabilir. Sistemin en önemli sakıncası ise onlu sayılarla sınırlı olmasıdır.
Bir diğer dosyalama sistemi coğrafi dosyalama sistemidir. Coğrafi dosyalama sisteminde, kuruluşun iş ilişkisi içinde olduğu coğrafi yerler yani, kıta, ülke, bölge, şehir, kasaba, mahalle, semt gibi yerler dikkate alınır. Coğrafi bölgeler gerektiğinde daha küçük alt gruplara ayrılabilir. İşleri tek şehirle sınırlı olan kuruluşlar, ilçeleri esas alıp kasaba, semt veya mahalleler için alt gruplar oluşturabilirler.
Bu sistemde dosyalar alfabetik olarak dizilir. Coğrafi sisteme göre yapılan bir dosyalama sisteminde dosyaların dosya dolabına dizilişinde ana grupları gösteren rehberler kullanılır. Coğrafi bölgelere göre dosyalamada, dosya miktarı, yapılan iş hacmiyle ilgili olarak istatistiki veriler sağlaması bakımından ayrı bir öneme sahiptir.
Bölgelerin dosyalarının kalınlığı, işletmelerin o bölge hakkında bir kanaate sahip olmasına yardımcı olur. Örgütlerin bu kanaatleri sayesinde, pazarlama planlaması, pazar araştırmaları ve stratejik planlama konusunda karar vermeleri kolaylaşır. Coğrafî dosyalama sisteminde evraklar bölge genel klasörüne konur ve bu klasörde bölgeler illere, iller ilçelere ve ilçeler beldelere ayrılır.